واکاوی چالش های مشارکت زنان روستایی شهرستان خرم آباد در فعالیت های کارآفرینی کشاورزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه لرستان و پسادکترای برنامه ریزی روستایی دانشگاه شهید بهشتی تهران

2 کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران،

3 دانشجوی دکترای جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

کارآفرینی کشاورزی همانند کارآفرینی روستایی با مزایا و منافع بسیار خود می‌تواند عاملی جهت توانمندی و بهبود کیفیت زندگی زنان روستایی باشد. با این حال زنان و به خصوص زنان روستایی با اینکه نیمی از جامعه را شکل داده‌اند برای مشارکت در فعالیت‌های کارآفرینی کشاورزی با چالش‌های زیادی روبرو هستند. لذا پژوهش حاضر به عنوان یک تحقیق کاربردی سعی بر آن دارد چالش‌های مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های کارآفرینی کشاورزی را مورد بررسی قرار دهد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش انجام، جزء روش‌های کیفی و روش گراند تئوری است. ابزار گردآوری اطلاعات و داده‌ها، مصاحبه ساختاریافته بوده است. جامعه آماری شامل، مدیران زن کارآفرینان در شهرستان خرم‌آباد بود. به صورت نمونه‌گیری هدفمند و با اشباع نظری 15 کارآفرین زن برای مصاحبه‌ها انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل کیفی و کدگذاری مصاحبه‌ها با نرم افزار مکس کیودا استفاده شد. نتایج پژوهش در مورد چالش‌های مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های کارآفرینی کشاورزی با استفاده از کدگذاری‌ها منجر به شناسایی 42 مفهوم در قالب کدگذاری باز، 22 مقوله محوری و چالش فرعی در قالب کدگذاری محوری، 4 مقوله انتخابی و چالش اصلی در قالب کدگذاری انتخابی شد. بر اساس کدگذاری‌های صورت گرفته چالش‌های مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های کارآفرینی کشاورزی شامل 4 چالش کلی 1) چالش اقتصادی/ مالی، 2) فرهنگی- اجتماعی، 3) شخصی- روانشناختی و 4) چالش‌های ساختاری- نهادی و چالش‌های خردتر می‌باشند. چالش مالی و اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که انطباق بیشتری با وضعیت کسب و کار زنان روستایی دارد، مهم‌ترین چالش‌ها شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • داورخانی، فضیله، (1385). «توسعه روستایی و چالش­های اشتغال زنان، پژوهش­های جغرافیایی»، د 38، ش 55.
  • رحمانیان کوشکی، مهدی، یعقوب زارعی و علیرضا استعلاجی،(1396).«واکاوی موانع فراروی کارآفرینی خانگی در نواحی روستایی با تأکید بر اقتصاد مقاومتی از دیدگاه دانشجویان جهادگر بسیجی به مناطق محروم (مطالعه موردی: دهستان کامفیروز، شهرستان مرودشت»، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی، د 12، ش 2.
  • ریاحی، وحید و مهرشاد طولابی­نژاد، (1398).« بررسی آسیب‌های جنسیتی کشاورزان خرده‌مالک نسبت به مخاطرات اقلیمی در شهرستان پلدختر»، توسعه محلی (روستایی- شهری)، د 11، ش 1.
  • صادقی، خدیجه و مهرشاد طولابی­نژاد،(1398).« بررسی عوامل موثر بر توسعه کارآفرینی زنان روستایی (مطالعه موردی: دهستان رشتخوار)»، اندیشه جغرافیا، د 10، ش 20.
  • طباطبایی عمید، بیتا و محمدرضا شهرکی،(1399).«موانع فراروی کسب و کارهای زنان روستایی: مطالعه‌ای در حوزه آبخیز تیل‌آباد استان گلستان»، مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، د 7، ش 3.
  • علی­پور، خالد،(1397).«ارزیابی موانع مشارکت زنان روستایی در فعالیت­های اقتصادی (مورد: شهرستان سردشت)»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی چشم­انداز توسعه پایدار روستایی ایران، 28 ب 1397، تهران، دانشگاه خوارزمی.
  • علیخانی دادوکلایی، مهدی، (1393).«چالش­های پیش رو زنان در کارآفرینی کشاورزی»، مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، د 1، ش 4.
  • علی­نژاد، منوچهر و سیده زینب موسوی،(1400).«مطالعه رفتار کارآفرینانه زنان در یزد: از ساختارهای تحمیلی خوداشتغالی تا بازتعریف اجتماعی منتهی به آفرینش­گری موقعیت»، مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 92.
  • گلستانی­خواه، زینب، معصومه تجعفری و محسن نوکاریزی، (1401).«شناسایی و رتبه‌بندی موانع کارآفرینی درون‌سازمانی»، پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، د12، ش 2 .
  • یگانه، بهروز، (1392).« توسعه کارآفرینی و نقش آن در هزینه اعتبارات فردی و گروهی کشاورزی استان زنجان»، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، د 2، ش6 .
  • منصوری، سمانه، عادل پیغامی و عاصمه قاسمی،(1400). تحلیل تطبیقی و انتقادی مطالعات کارآفرینی زنان: گونه شناسی و ارائه دلالت‌های سیاستی. مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 92.
  • نجفی­کانی، علی اکبر، مهدی حسام و حدیثه آشور،(1393).« سنجش وضعیت توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان استرآباد جنوبی در شهرستان گرگان)»، اقتصاد فضا و توسعه روستایی،د ۴، ش ۱۱.
  • یزدخواستی، بهجت و وکیل احمدی، (1386).« بررسی وضیعت فعالیت و اشتغال زنان در ایران با تاکید بر سرشماری ۱۳۸5»، مطالعات زنان، س 1، ش 3.

 

 

  • Cole, A. H. (2013). An approach to the study of entrepreneurship: A tribute to Edwin F. Gay. In Explorations in enterprise (pp. 30-44). Harvard University Press.
  • De Vita, L. Mari, M. and Poggesi, S. (2014), Women entrepreneurs in and from developing countries: Evidences from the literature, European Management Journal, 32 (3), 451- 460.
  • Dias, C. S., Rodrigues, R. G., & Ferreira, J. J. (2019). Agricultural entrepreneurship: Going back to the basics. Journal of Rural Studies, 70, 125-138.
  • Gao, J, Bihu Wu, 2017, Revitalizing traditional villages through rural tourism: A case study of Yuanjia Village, Shaanxi Province, China, Tourism Management, 63, p 223-233.
  • Ghouse, S. M. Durrah, O. & McElwee, G. (2021). Rural women entrepreneurs in Oman: Problems and opportunities. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 27(7), 1674-1695.
  • Green, G. P. and Dougherty, M. L. (2008) Localizing linkages for food and tourism: Culinary tourism as a community development strategy. Community Development, 39 (3), 148–158.
  • Guzman-Parra. V. F, Quintana-Garcia. C, Benavides-Velasco. C A, and José Roberto Vila-Oblitas, (2015), Trends and seasonal variation of tourist demand in Spain: The role of rural tourism, Tourism Management Perspectives, 16 (3), 123- 128.
  • Karasi, Y. (2018). Challenges faced by rural-women entrepreneurs in Vhembe District: the moderation role of gender socialisation (Doctoral dissertation).
  • Komal, M. & Sharma, M. A. (2023). Redefining The Challenges Ahead Of Women Entrepreneurship In India: A Review Article. Journal of Pharmaceutical Negative Results, 423-426.
  • Lans, T., Seuneke, P., & Klerkx, L. (2020). Agricultural entrepreneurship. Encyclopedia of creativity, invention, innovation and entrepreneurship, 3(3), 43-49.
  • Lekhanya, L.M. (2015). An Exploration of the Impact of Digital Marketing on SMEs Growth and Brand Popularity in Rural South Africa. Journal of Economics and Behavioral Studies.7 (5), 37- 42.
  • Lerner, A. M. M, Schwartz. D. (2010), Gender differences in entrepreneurship Equality, diversity and inclusion in times of global crisis, Equality, Diversity and Inclusion: An International Journal, 29 (2), 186-198.
  • MacGregor, S. (2010). A stranger silence still: the need for feminist social research on climate change. The Editorial of Sociological Review, 57 (2), 124- 135.
  • Ogujiuba, K. Nico, R. Nasiru, M. Ogujiuba, C. & Estelle, B. (2020). SMEs and Sustainable Entrepreneurship in South Africa: Impact Analysis of Contextual Factors in the Services Sector. Euro Economica, 39(3), 11- 30.
  • Olowo, S. F. Omotayo, A. O. Lawal, I. O. & Aremu, A. O. (2022). Improving Rural Livelihood through the Cultivation of Indigenous Fruits and Vegetables: Evidence from Ondo State, Nigeria. Agriculture, 12(3), 372.
  • Oriade, A. and Robinson, P. (2017), Rural Tourism and Enterprise: Management, Marketing and Sustainability, London, UK. Printed and bound in the UK by CPI Group (UK) Ltd,
  • Pines, A.M. and Schwartz, D. (2008), now you see them, now you don’t gender differences in entrepreneurship, Journal of Managerial Psychology, 23 (3), 811-832.
  • Saleh, M. A. K. & Manjunath, K. R. (2020). Review of Historical and Temporary Challenges Facing Small and Medium Enterprises in Yemen. International Journal of Trend in Scientific Research and Development, 4(3), 752-764.
  • Santini, C. Cavicchi, A. Canavari, M. (2014), The Risk™ strategic game of rural tourism: how sensory analysis can help in achieving a sustainable competitive advantage. In Sidali, K. L. Spiller, A. and Schulze, B. (Eds) Food, Agri-Culture and Tourism: Linking Local Gastronomy and Rural Tourism: Interdisciplinary Perspectives. Springer, Berlin.
  • Saxena, S. (2012): Problems Faced by Rural Entrepreneurs and Remedies to Solve. Journal of Business and Management, 3(1), 23-29.
  • Schumpeter, J. (1934): The Theory of Economic Development, Harvard University Press.
  • Schumpeter, J. A. (2013). Economic theory and entrepreneurial history (pp. 45-64). Harvard University Press.
  • Shantz, A. S. Kistruck, G. & Zietsma, C. (2018). The opportunity not taken: The occupational identity of entrepreneurs in contexts of poverty. Journal of Business Venturing, 33(4), 416-437.
  • Weaver, D. B. and Fennell, D. A. (1997), The vacation farm sector in Saskatchewan: a profile of operations, Tourism Management, 18 (3), 357- 365.
  • Wynne, A. T. & Lyne, M. C. (2004). Rural economic growth linkages and small-scale poultry production: A survey of producers in KwaZulu-Natal. Agrekon, 43(1), 1-21.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار