بسترهای تقنینی و اجرایی تأمین اجتماعی زنان بی سرپرست و بدسرپرست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری

2 نویسنده مسئول

3 دانشجوی دکتری رشته مطالعات زنان، گرایش حقوق زن در اسلام، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

گستره ای از مسائل و مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی زندگی زنان بی سرپرست و بدسرپرست را به دلیل حذف و یا تضعیف حضور کارکردی همسر آنها تهدید می کند؛ از جمله مواردی که مشکلات عدیده ی این زنان را تقلیل می دهد و مایه ی دلگرمی بیشتر آنها می شود، تأمین زندگی و روشن بودن وضعیت آینده این قشر است که فراهم نمودن حداقل امکانات آن وظیفه ی هر دولتی است. تأمین اجتماعی زنان بی سرپرست و بدسرپرست با لحاظ جایگاه ویژه ی زنان در آموزه های غنی اسلام و فرهنگ کشور ایران از یک سو و اهمیت ایفای رسالت خطیر مادری آنها در تربیت نسل آینده ی کشور از سوی دیگر نظام جمهوری اسلامی را نسبت به این قشر، دغدغه مند کرده است. این پژوهش سعی نموده آخرین وضعیت مربوط به ساختارهای تقنینی و عملکرد نهادهای مجری تأمین اجتماعی زنان بی سرپرست و بدسرپرست را بررسی کند. روش پژوهش کتابخانه ای و اسنادی با رویکرد تحلیلی- توصیفی و استنتاجی است. نتیجه ی پژوهش حاکی است، گرچه تأمین اجتماعی این قشر در اولویت سیاستگذاری های قوانین راهبردی کشور است، اما سایر قوانین و همچنین نهادهای اجرایی، پاسخگوی سیاست های مدنظر قوانین کلان نیستند؛ لذا تغییر سیستم های حمایتی به بیمه ای و تأسیس یک نهاد حمایتی گسترده که خدمات تأمین اجتماعی در کشور را ارائه کند، ضروری است.

کلیدواژه‌ها


×      قرآن کریم
×      ابوالفتحی قمی، ابوالفضل، درآمدی بر شناخت شاخص های نابرابری درآمد و فقر،مرکز آمار ایران، 1371
×   اداره کل روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور، بهزیستیدردولتنهم،گزارشعملکردسازمانبهزیستیدرسال­های1387-1384، تهران.
×      اداره مطالعات زنان و خانواده 1387. کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران در مسائل زنان، قم، معارف.
×      اکبری، محمدعلی 1382. بررسی برنامه­ریزی دولتی در حوزه تأمین اجتماعی، تهران، موسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.
×      بادینی، حسن. «جستاری نقادانه در نظام حقوقی تأمین اجتماعی ایران»، مجله حقوق، دانشکده حقوق دانشگاه تهران، دوره 38، ش4 (زمستان 1387).
×      بختیاری، آمنه و فاطمه محبی. «حکومت و زنان سرپرست خانوار»، کتابزنان، سال9،  ش34 (زمستان1385).
×      تقی­زاده، مرضیه و طیبه آرتیدار 1386. زنان سرپرست خانوار در آینه قانون، تهران، سوره مهر.
×      دفتر همکاری حوزه و دانشگاه 1371. مبانیاقتصاداسلامی، تهران، سمت.
×      راهنمای مؤسسات اجتماعی و خیریه در ایران، تهران، باشگاه بین­المللی زنان ایران، 43-1342.
×      زاهدی اصل، محمد 1381. مبانیرفاهاجتماعی، تهران، مرکز آموزش و مدیریت دولتی.
×      سند برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (83-1379)، پیوست شمارۀ 2 لایحه برنامه، سازمان برنامه و بودجه، (شهریور 1378).
×      صدر، محمدباقر 1389. اقتصادنا، بیروت، دارالفکر.
×      طبرسی، ابوالفضل 1385. مشکاه الانوار، نجف، کتابخانه حیدریه.
×      کلینی، محمدبن یعقوب. اصول کافی، ترجمه­ی سید جواد مصطفوی، تهران، فرهنگ اهل بیت (ع).
×      کمیته امداد امام خمینی (ره) 1388. سالنامهآماریسال 1387، تهران، اداره کل برنامه ریزی و فناوری اطلاعات.
×      گلشن پژوه، محمود رضا 1386. راهنمای سازمانهای غیردولتی، تهران، موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین­المللی معاصر، تهران.
×      محمدی، زهرا 1385. زنان سرپرست خانوار، تهران، روابط عمومی شورای فرهنگی – اجتماعی زنان.
×      محمودی، مالک و ابراهیم بهادری 1365. تأمین اجتماعی در اسلام، تهران، مسجد الغدیر.
×      مرکز تحقیقات اسلامی 1378. نسل کوثر، قم، مرکز تحقیقات اسلامی.
×      مسعوداصل، ایروان و همکاران 1388.  نظامرفاهاجتماعیدرجهان: مطالعهتطبیقی، تهران، مجلس شورای اسلامی، مرکز پژوهش­ها.
×      معاونت امور اجتماعی و توسعه مشارکت­ها، بررسی اجمالی وضعیت زنان سرپرست خانوار در ایران، تهران، مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، (دی ماه 1389).
×      مولوی محمدعلی، گیتی ثمر 1379. بهداشت همگانی، تهران، چهر.
×      نقیبی، ابوالقاسم و عبدالحسین برهانیان 1386. بررسی مبانی بیمه در اسلام، قم، زمزم هدایت.
×      هاشمی، محمد، بررسی مفاهیم عدالت، مساوات از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی، (جزوه کارشناسی ارشد حقوق عمومی، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی)، (اردیبهشت 1381).