شرط باروری یا عدم باروری در نکاح

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جنوب تهران

2 دکترای حقوق خصوصی و مدرس دانشگاه

چکیده

یکی از آثار نکاح، تشکیل خانواده و داشتن اولاد است. بی تردید، فرزنددار شدن از طبیعی ترین و کهن ترین دلایل عقد ازدواج است، اما امروزه تأخیر در فرزندآوری یا تعطیل زوددرس فرزنددار شدن به یکی از معضلات خانوادگی و اجتماعی تبدیل شده است. احتراز از اختلافات بین زوجین و در نظر گرفتن مصالح کشورهای اسلامی در موضوع اشاره شده نیازمند بررسی های دقیق تری است. این مقاله، اهمیت و جایگاه فرزندآوری یا عدم آن را در روابط خصوصی زوجین بررسی و موارد جواز و عدم جواز شرط فرزندآوری یا شرط عدم فرزندآوری و اطلاق عقد نکاح از حیث اندراج شرط مذکور و حقوق هر یک از طرفین در صورت عقیم بودن همسر یا عدم توافق بر فرزنددار شدن و پیشگیری از بارداری در صورت عدم موافقت همسر را تبیین کرده است. بررسی اهمیت فرزندآوری در سرنوشت جامعه ی مسلمین و ضرورت حمایت دولت و خانواده ها از این کارکرد خانواده نیاز به تحلیل ابعاد اقتصادی و جامعه شناختی و سیاسی موضوع خواهد داشت که از حوزه ی این مقاله خارج است.

کلیدواژه‌ها


× امامی، سید حسن 1366. حقوق مدنی، تهران، اسلامیه.
× انصاری، مرتضی 1411. کتاب المکاسب، قم، منشورات دارالذخائر.
×  آشتیانی، میرزا محمد 1425ه.ق. رسائل تسع کتاب النکاح، قم، ظهیر.
× بازگیر، یداله 1376. علل نقض آراء محاکم در موضوعات احوال شخصیه و مدنی در دیوان عالی کشور، تهران، ققنوس.
× _______ 1378. قانون مدنی در آیینه آراء دیوانعالی کشور، حقوق خانواده، تهران، فردوسی.
× بهجت، محمد تقی 1426. استفتائات، دفتر معظم له.
× جزایری، سید محسن. «کنترل جمعیت و عقیم­سازی»، فقه اهل بیت علیهم السلام، قم، دایرة المعارف فقه الاسلامی.
× حامدی، محمدرضا و مسعود مکارم 1424. تقریرات کتاب النکاح مکارم شیرازی، قم، مدرسه امام علی (ع).
× حرعاملی، محمد بن حسن. وسایل الشیعه، تهران، مکتبة الاسلامیة.
× حسینی غروی خوانساری نائینی، میرزا محمد 1373. منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، المکتبة المحمدیة.
× حلی (محقق)، محمد بن حسن 1408. شرایع الاسلام، قم، مؤسسه اسماعیلیان.
× ساروخانی، باقر 1376. مقدمه­ای بر جامعه­شناسی خانواده، تهران، سروش.
× شبیری زنجانی، سید موسی 1419. کتاب نکاح، مؤسسه رأی­پردازان.
× شورای عالی انقلاب فرهنگی 1392. جنگ جمعیتی ستیز صهیونیست­ها علیه اقلیت­ها.
× شهیدی، مهدی 1387. شروط ضمن عقد، تهران، مجد.
× شیرازی، سید صادق و قدرت الله انصاری 1429. موسوعه احکام الاطفال و ادلتها، قم.
× صفایی، سید حسین و اسداله امامی 1382. حقوق خانواده، میزان.
× طباطبائی بروجردی، حسین 1429. جامع الاحادیث، تهران، فرهنگ سبز.
× طوسی، محمدبن حسن 1407. الخلاف، قم، حوزه علمیه قم.
× عاملی (شهید اول)، محمدبن مکی 1410. اللمعه الدمشقیة، بیروت.
× عاملی (شهید ثانی)، زین­الدین بن­علی 1413. مسالک الافهام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة.
× عاملی (محقق ثانی)، علی بن الحسین 1414. جامع المقاصد فی شرح القواعد الاحکام، قم، مؤسسه آل البیت.
× عباسی شوازی، محمد جلال، بی­بی رازقی نصرآبادی، مجید بهجتی، زهره اردکانی و محمد مهدی آخوندی. «دیدگاه زنان نابارور در مورد اهداء گامت در یک مطالعه موردی تهران»، باروری و ناباروری، (تابستان 85).
× علی محمدزاده، خلیل 1393. سلامت باروری، چالش­ها و راهبردهای مدیریتی، تهران، روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده.
× کاتوزیان، ناصر 1385. حقوق مدنی (خانواده)، تهران، شرکت سهامی انتشار.
× کلینی، محمدبن یعقوب 1407. الکافی، دارالکتب الاسلامیة.
× محقق داماد، مصطفی 1382. حقوق خانواده، مرکز نشر علوم اسلامی.
× موسوی الخمینی، سید روح­الله 1422. استفتائات، قم، حوزه علمیه قم.
× موسوی الخمینی، سید روح­الله. تحریرالوسیله، قم، دارالعلم.
× نراقی، احمدبن محمد 1422. رسائل و مسائل، قم.
× هاشمی شاهرودی، محمود و همکاران 1423. موسوعه فقه الاسلامی طبقالمذهب اهل البیت علیهم السلام، قم،  به نقل از القاموس المحیط ج4 ص215 و المعجم الوسیط.