واکاوی اعتیاد مردان متأهل در یک مطالعه ی کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه تهران

2 دکترای مسائل اجتماعی ایران دانشگاه تهران

3 دانشیار جامعه شناسی دانشگاه تهران

چکیده

در این مطالعه با توجه به اهمیت موضوع اعتیاد و نهاد خانواده و نقش بیبدیل زوج در پایداری و تعامالت کانون خانواده تالش شد در یک مطالعهی کیفی و بر پایهی نظریهی مبنایی و با استفاده از مدل پارادایمی اشتراوس و کوربین، شرایط و پیامدهای اعتیاد مردان متأهل به عنوان همسر و پدر خانواده واکاوی شود. روش نمونهگیری این تحقیق، از نوع هدفمند بوده و از تکنیک نمونهگیری گلوله برفی در جمعیتهای آسیبپذیر معتاد استفاده شده است. در این مطالعه 26 نمونه با لحاظ مالکهای تعیین شده و تنوع نمونه، انتخاب و دادهها با انجام مصاحبهی عمیق و نیمهساختیافته بهدست آمده است. پرسش از شرایط و زمینههای گرایش به مصرف مواد مخدر، پیامدها و تبعات اعتیاد و نیز راهبردهای مواجههی مردان متأهل با اعتیاد ســؤاالت محوری تحقیق بودند. براساس یافتههای مطالعه، مقوالت خانواده ناســالم، حلقهی دوســتان و زیست مکان مصرف شرایط علی اعتیاد و مقوالتی مانند فراموشــی خانواده، پدرانگی گمشده، داغ ننگ )استیگمای( خانواده، ناامن سازی خانواده و ازهمگسیختگی خانواده مقوالت پیامدی شناسایی شدند

کلیدواژه‌ها


  • اسماعیلی، رضا و رسول خرمیان اصفهانی، (1395). «بررسی کیفی دلایل گرایش به اعتیاد در معتادان کارتن خواب (متجاهر) شهر اصفهان»، علوم انسانی اسلامی، ش 19.
  • بزم آمون، علی، (1395). تحلیل ابعاد و مفاهیم اساسی اعتیاد و موادمخدر بر اساس آثار مکتوب و سیاست­های کلی نظام، مجمع تشخیص مصلحت نظام.
  • کوئن،بروس(۱۳۸۶) درآمدی بر جامعه شناسی ، چاپ سیزدهم مترجم: محسن ثلاثی، انتشارات توتیا
  • دانائی فر، حسن و سیدمجتبی امامی، (1386).  «استراتژی­های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه پردازی داده بنیاد»،  اندیشه مدیریت، سال اول، ش 2.
  • سیار، ثریا و مصطفی اقلیما، (1392). «مقایسه کارکرد خانواده در مردان متأهل معتاد و غیرمعتاد»، فصلنامه علوم پیراپزشکی و توانبخشی، دوره 2، ش 2.
  • صادقی فسایی، سهیلا و سمیه مقدم، (1391). «مسئله­شناسی زنان بنا بر روایت زنان (مطالعة کیفی)» رفاه اجتماعی، سال 13، ش4.
  • صرامی، حمید، (1393). «بررسی علل مرگ و قتل ناشی از اعتیاد، قاچاق موادمخدر و روان گردان­ها»، سلامت اجتماعی و اعتیاد، دوره 1، ش 1.
  • فتحی؛ آیت­الله و بابک موسوی فر، (1395). «بررسی تجربیات معتادین در خصوص حمایتهای اجتماعی و خانوادگی به عنوان عوامل تسهیل کننده ترک اعتیاد: یک مطالعه کیفی»، اعتیاد پژوهی سوءمصرف مواد، سال دهم، ش38.
  • قادرزاده، امید، فاطمه غلامی و الهه غلامی، (1396). «بازسازی معنایی تجربة زیستة دختران از تجرد»، زن در توسعه و سیاست، دوره 15، ش3.
  • قنبری، علی و کامران ربیعی، (1393). «سبب­شناسی تغییرات الگوی مصرف موادمخدر در میان شهروندان جمهوری اسلامی ایران»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال 4، ش15.
  • کوزر، ل. ا، (1971). زندگی و اندیشه بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: علمی.
  • ممتاز، فریده، (1381). انحرافات اجتماعی؛ نظریه­ها و دیدگاه­ها، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  • نوری، ربابه، (1393)، »مروری بر عامل­های خطر خانوادگی در فرزندانِ والدین معتاد، سلامت اجتماعی و اعتیاد، دوره 1، ش2.
  • نیکبخت نصرآبادی، علیرضا، فاطمه پاشایی ثابت و علیرضا بستامی، (1395)، «تجربه زندگی با همسر معتاد: یک مطالعه پدیدار شناسی»، پژوهش پرستاری، دوره 11، ش 1.
    • Ø Abadinsky, Howard, (2001). Drugs: An Introduction. Usa: wadsworth.
    • Ø Casado-Flores, J, A. Bano-Rodrigo, & E. Romero, (1990). “Social and medical problems in children of heroin-addicted parents: A study of 75 patients”. American Journal of Diseases in Children, 144.
      • Ø Glaser, Barney G., & Anselm L.Strauss, (1965), Awareness of Dying. Id. (1967), The Discovery of Grounded Theory: The Strategies for Qualitative Research.
    • Ø Hogan, D.M. (2003). “Parenting beliefs and practices of opiate-addicted parents: ncealment and taboo”. European Addiction Research, 9.
    • Ø Hughes Patrick H. (1977). “Behind the Wall of Respect: Community Experiments in Heroin Addiction Control”. Chicago: University of Chicago Press.
    • Ø Kumpfer, K.L. (2014). Family-based interventions for the prevention of substance abuse and other impulsive control disorder in girls. ISRN Addiction. Hindawi publishing.
    • Ø Roffiman, Roger A. & H.George William )1988 (,"Cannabis Abuse". Page 325-63 in Assessment of Addictive Behaviors, edited by Dennis M. Donovan and G. Alan Marlatt. New York: Guilford.
    • Ø Short, Jamse F., Jr. (1968). Gang Delinquency and Delinquent Subculture. New York; Harper and Row.
    • Ø Strauss, Anselm &  M. Corbin Juliet, (1998). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Sage pub.
      • Ø Sutherland & E ,R.Cressy, (1955), principles of criminology, 5th ed, J.B. Lippincott.