بررسی تطبیقی احکام اسلام و تازه های حقوق بین الملل درباره ی حقوق خانواده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

2 دانشجوی دوره ی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی

3 مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)

چکیده

خانواده از منظر بین الملل اهمیّت زیادی دارد تا آنجا که بیست و پنجم اردیبهشت ماه به عنوان «روز بین المللی خانواده ها» نامیده شده است. چنین اقدامی بدین معنی است که خانواده با مسائلی جهانی که حل و فصل آنها همتی بین المللی می طلبد، مواجه است. از سوی دیگر، اسناد بین المللی نیز در نهاد خانواده اثر گذاشته و در رابطه با خانواده، ازدواج و به خصوص حقوق زنان و کودکان بنیان های حقوقی نظام ملّی خانواده را اعم از سن ازدواج، حق طلاق، حق اشتغال و سایر وجوه دستخوش تغییر کرده است. با این حال با در نظر گرفتن مبانی الهی نظام حقوقی ایران و با اعتقاد به جامعیت و جهان شمولی احکام اسلام در پاسخ گویی به تمامی مسائل مبتلابه بشریت در تمامی زمان ها و مکان ها و برتری این مبانی دینی بر تمامی تفکرات بشری به عنوان اندیشه هایی الهی، بررسی تحولات حقوقی خانواده در اسناد بین المللی و مقایسه ی کاربردی و ارزشی آن با احکام شرعی- حقوقی ایران ضروری است. این مقاله درصدد اثبات این مطلب است که آنچه شریعت اسلامی سالها قبل تشریع نموده، از آنچه این اسناد امروزه ارائه می دهند بسیار مترقی تر است.

کلیدواژه‌ها


  • قرآن کریم.
  • اسعدی، سیّدحسن 1386. حقوق متقابل اعضای خانواده، تهران، انجمن اولیاء و مربیان.
  • امامی، سیّدحسن 1368. حقوق مدنی، تهران، اسلامیّه، ج 4.
  • تویسرکانی، محمّدنبی 1372. لئالی الاخبار، قم، انتشارات علّامه، ج 2.
  • جعفری لنگرودی، محمّدجعفر 1386. حقوق خانواده، تهران، گنج دانش.
  • روشن، محمّد 1385. «تأثیر جهانی شدن حقوق بر نهاد خانواده»، مجموعه مقالات همایش جهانی شدن حقوق و چالش‌های آن، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  • شهید ثانی، زین‌الدین 1416 ق. مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسه معارف اسلامی، ج 7.
  • شیخ انصاری، مرتضی 1415 ق. کتاب النکاح، قم، مؤسسه الهادی.
  • صفایی، سیّدحسین و سیّدمرتضی قاسم‌زاده، 1382. حقوق مدنی: اشخاص و محجورین، تهران،  سمت.
  • صفایی، سیّدحسین و اسدالله امامی 1387. حقوق خانواده، تهران، دانشگاه تهران، ج 1.
  • طبرسی، علی الفضل بن الحسن 1415 ق. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، ج 3.
  • عاملی، محمّد بن حسن. وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل البیت، ج 20.  
  • عاملی، سیّدمحمّد 1413 ق. نهایه المرام فی شرح مختصر شرائع الاسلام، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ج 1.
  • علامه حلّی، حسن بن یوسف 1419 ق. مختلف الشیعه، قم، مؤسسه نشر اسلامی، ج 9.
  • علامه طباطبایی، سیّدمحمّدحسین. المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه، ج 9.
  • فیض کاشانی، محسن 1416 ق. تفسیر الصافی، قم، مؤسسه الهادی، ج 3.
  • قاری سیّدفاطمی، سیّدمحمّد 1374. تزویج کودکان. فصل‌نامه‌ی نامه مفید، ش 2.
  • قمی، عبّاس 1363. سفینه البحار ومدینه الحکم والآثار، ج 1.
  • محقق اردبیلی، احمد. مجمع الفائده والبرهان فی شرح ارشاد الاذهان، قم، مؤسسه نشر اسلامی. ج 13.
  • محقق حلّی، جعفر بن حسن 1402 ق. المختصر النافع فی فقه الامامیه، تهران، مؤسسه البعثه.
  • محقق کرکی، علی بن حسین 1411 ق. جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث، ج 9.
  • موسوی بجنوردی، سیّدمحمّد 1386. اندیشه‌های حقوقی (1)- حقوق خانواده، تهران، انتشارات مجد.
  • نجفی، محمّدحسن 1367. جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تهران، کتابخانه اسلامیه، ج 29.
  • نلسون، ریتا و آلن سی ایزرائیل 1375. اختلال‌های رفتاری کودکان، ترجمه‌ی محمّدتقی‏ منشی طوسی، مشهد، آستان قدس رضوی.
  • یثربی، سیّدعلی‌محمّد 1388. حقوق خانواده، 1388. تهران، سمت.