پیامدهای مهاجرت خانوادگی زنان متأهل برای ادامه تحصیل در دانشگاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم اجتماعی، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

2 کارشناسی ارشد جمعیت شناسی دانشگاه رودهن

چکیده

پژوهش حاضر به واکاوی پیامدهای احتمالی مهاجرت خانوادگی زنان متأهل با قصد کسب تحصیلات ‏دانشگاهی به شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش برحسب ماهیت تحلیل داده ها، توصیفی و از حیث ‏روش و مراحل گردآوری اطلاعات به صورت پیمایش از نوع «شبه پانل واپس نگر» است. جامعه ی آماری در ‏این پژوهش تمام دانشجویان زن متأهل غیر تهرانی است که به قصد کسب تحصیلات دانشگاهی در دانشگاه ‏های تهران، تربیت مدرس، شهید بهشتی، مالک اشتر و خواجه نصیر با همپایی خانواده خود در شهر تهران ‏ساکن شده که تعداد 300 نفر از آنان برای نمونه با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه ای ‏انتخاب شدند. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه های محقق‎ ‎ساخته جمع آوری شدند. نتایج حاصل از ‏آزمون فرضیه ها نشان داد که مهاجرت خانوادگی زنان به قصد کسب تحصیلات دانشگاهی در شهر تهران ‏سطح «رضایت زناشویی»، «فرهنگ پذیری» و «کیفیت زندگی» را تغییر نداده و سطح پیشین هرسه مورد در ‏موقعیت قبل از مهاجرت و در موقعیت فعلی نیز حفظ شده است. از سوی دیگر، سطح «گرایش به ‏فرزندآوری»، «انسجام خانوادگی» و «تحرک اجتماعی» در موقعیت قبل از مهاجرت در موقعیت فعلی حفظ ‏نشده است و تغییر کاهشی داشته است. سه عامل «نوع دانشگاه محل تحصیل»، «سطح تحصیلات» و «مدت ‏زمان حضور» کم و کیف پیامدهای مختلفی که توسط زنان مهاجر و خانواده آنها تجربه شده است را تبیین ‏می کنند.‏‏

کلیدواژه‌ها


  • ×    آزاده، منصوره‌اعظم و مرضیه مشتاقیان، (1394). «دشواری‌های بازگشت به مبدأ مهاجرت: جدایی فرهنگی، طرد و بهزیستی (بررسی نمونه‌ای از دانشجویان دختر ساکن خوابگاه‌های دانشگاه تهران و الزهراء)»، مسائل اجتماعی ایران، د 6، ش 1.

    ×    ابوالمعالی، خدیجه، مجتبایی، مینا و ندا رحیمی، (1392). «پیش‌بینی رضایت از زندگی زناشویی بر اساس مهارت‌های حل مسئله اجتماعی و هوش معنوی در افراد متأهل»، مجله علوم رفتاری،  د 7، ش 2.

    ×    افشاری، زهرا (1395)، «عوامل اقتصادی-اجتماعی تعیین‌کنندة باروری در ایران (با کاربرد داده‌های پانل)»، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، د 6، ش 22.

    ×    حسینی، حاتم و محمدجلال عباسی‌شوازی، (1388). «تغییرات اندیشه‌ای و تأثیر آن بر رفتار و ایده‌آل‌های باروری زنان کرد و ترک»، زن در توسعه و سیاست، د 7، ش 2.

    ×    کاظمی­پور، شهلا و علی قاسمی اردهائی (1386)، «تجربه اقامتی و تمایل به مهاجرت به شهر تهران»، نامه انجمن جمعیت­شناسی ایران، ش 3.

    ×    صادقی، رسول و بتول محسن‌آبادی، (1396). «بررسی تأثیر شبکۀ اجتماعی در رفتار و نیات باروری زنان در شهر تهران»، مطالعات راهبردی زنان، د 20، ش 77.

    ×    صادقی، رسول و لیلا ولدوند، (1392). «جنسیت و مهاجرت: تحلیل جامعه‌شناختی تفاوت‌های جنسیتی در مهاجرت‌های داخلی در ایران». پژوهش‌های جامعه‌شناسی معاصر، د 4، ش 7.

    ×    طیبی‌نیا، مهری سادات و محمدتقی شیخی، (۱۳۹۲). «پیامدهای مهاجرت برای خانوارهای مهاجر به شهر تهران»، علوم اجتماعی، ش 1.

    ×    عالمی‌نیسی، مسعود، (1395). «سن ازدواج و موفقیت حرفه‌ای زنان؛ بررسی تطبیقی مطالعات تجربی در کشورهای مختلف»، مطالعات راهبردی زنان، ش 73.

    ×    قاسمی‌اردهایی، علی، فیروز راد و حمیده ثوابی، (1393). «بررسی تغییرات باروری زنان برحسب موقعیت‌های اجتماعی-اقتصادی زوجین»، مطالعات راهبردی زنان، ش 64. ‌

    ×    قاسمی‌سیانی، محمد، (1388). «پیامدهای مهاجرت روستا-شهری نسل جوان روستایی»، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، د 5، ش 2.

    ×    قدرتی، حسین، (1394). «فرازوفرود اشتغال زنان در ایران و تفاوت آن با روندهای جهانی»، توسعۀ اجتماعی، د ۹، ش 3.

    ×    محمودیان، حسین و سراج‌الدین محمودیانی، (1396). «بررسی نقش زنان در فرایند تصمیم‌گیری مهاجرت خانوادگی به استان تهران»، زن در توسعه و سیاست، د 15، ش 4.

    ×    مشفق، محمود و معصومه خزایی (1394). «تحلیلی بر ویژگی­ها و تعیین کننده­های مهاجرت مستقل زنان در ایران»، مطالعات راهبردی زنان، ش 67. ‌

     

    • Ø Antman, Francisca M, (2018). "Women and Migration. Bonn, Germany",  Institute of Labor Economics (IZA) Discussion Papers, No. 11282.
    • Ø Barry, Declan T, (2005). “Measuring Acculturation Among Male Arab Immigrants in the United States: An Exploratory Study”, Journal of Immigrant Health, 7 (3).
    • Ø Baykara-Krumme, Helen & Tineke Fokkema, (2018). "The impact of migration on intergenerational solidarity types", Journal of Ethnic and Migration Studies, ‌45 (10).‌
    • Ø Bourhis, Richard Y, Lena Celine Moise, Stephane Perreault & Sacha Senecal, (1997). "Towards an Interactive Acculturation Model: A Social Psychological Approach", International Journal of Psychology, 32 (6).
    • Ø Chant, S & S Radcliffe, (1992). "Migration and Development: The Importance of Gender", Gender and Migration in Developing Countries, Sylvia Chant, (ed). London; New York: Belhaven Press.
    • Ø Cortes, Patricia & Jose Tessada, (2011). "Low-Skilled Immigration and the Labor Supply of Highly Skilled Women." American Economic Journal: Applied Economics, 3.
    • Ø Docquier, Frederic, B Lindsay Lowell & Abdeslam Marfouk, (2009). "A Gendered Assessment of Highly Skilled Emigration", Population and Development Review, 35 (2).
    • Ø Kulu, H, (2005). "Migration and Fertility: Competing Hypotheses Re-Examined", European Journal of Population, 21 (1).
    • Ø Kulu, H, N Milewski, (2008). "Family Change and Migration in the Life Course: An Introduction", Demographic Research, 17 (19).
    • Ø Li, F, A Findlay, A Jowett & R Skeldon, (1996). "Migrating to Learn and Learning to Migrate: A Study of the Experiences and Intentions of International Student Migrants", International journal of population geography, 2.
    • Ø Li, Weidong, (2018). "Migration and marital instability among migrant workers in China: A gender perspective", Chinese Journal of Sociology. 4 (2).
    • Majelantle R G, Navaneetham K, (2013). "Migration and Fertility: A Review of Theories and Evidences", Journal of Global Econemics, 1 (1).
    • Ø Milewski, Nadja, (2010). "Fertility of Immigrants: A Two-Generational Approach in Germany", Canadian Studies in Population, 39 (1–2).
    • Ø Nauck, B & J Suckow, (2006). "Intergenerational Relationships in Cross-Cultural Comparison: How Social Networks Frame Intergenerational Relations between Mothers and Grandmothers in Japan, Korea, China, Indonesia, Israel, Germany, and Turkey", Journal of Family Issues, 27 (8).
    • Ø Olson, D H, (1999(."Circumflex model of marital & family systems", Journal of Family Therapy, 22.
    • Ø Pedraza, Silvia, (1991). "Women and Migration: The Social Consequences of Gender", Annual Review of Sociology, 17.
    • Ø Peri, Giovanni, (2016). "Immigrants, Productivity, and Labor Markets", Journal of Economic Perspectives, 30 (4).
    • Ø Pfeiffer, Lisa & J Edward Taylor,) 2008). "Gender and the Impacts of International Migration: Evidence from Rural Mexico", International Migration of Women, Andrew R. Morrison, Maurice Schiff, and Mirja Sjöblom (Eds), Washington D C: The World Bank.
    • Ø Plewa, Piotr,( 2016). "The role of civil society in migrants: integration in Poland", From Europe to Local: Migrating Solidarity, (Eds) Marketa eidlova & Daniel Riemer, FEPS and SOLIDAR.
    • Ø Portes, Alejandro, Min Zhou, (1993). "The New Second Generation: Segmented Assimilation and its Variants", The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 530 (1).
    • Ø Portes, Alejandro, Ruben G Rumbaut,  (2001). Legacies: The Story of the Immigrant Second Generation, Berkeley, CA: University of California Press.
    • Ø Ryff, C D & Corey Lee M Keyes, (1995). "The structure of psychological well-being revisited". Journal of Personality and Social Psychology, 69.
    • Ø Salazar-Pastrana, Argely, Teresa Castillo, Arely Paredes-Chi & Federico Dickinson, (2017). "Effects of immigration on women's education: Here they wake you up to a different way of thinking", Journal of Behavior, Health & Social Issues, 8.
    • Ø Shauman, KA, (2010). "Gender Asymmetry in Family Migration: Occupational Inequality or Interposal Comparative Advantage?", Journal of Marriage and Family. 72.
    • Ø Thadani, Veena N & Michael P Todaro, (1984). "Female Migration: A Conceptual Framework", Women in the Cities of Asia: Migration and Urban Adaptation, James T. Fawcett, Siew-Ean Khoo and Peter C. Smith, eds. Boulder, Colorado: Westview Press.
    • Ø Wolff, F C, (2019). "First-generation Immigrant Transfers and Mobility Intentions: Longitudinal Evidence from France", Journal of Ethnic and Migration Studies, V 45.
    • Ø Zane, Nolan & Winnie Mak, (2003). "Major Approaches to the Measurement of Acculturation Among Ethnic Minority Populations: A Content Analysis and an Alternative Empirical Strategy", K M Chun, P Balls Organista & G. Marín (Eds), Acculturation: Advances in theory, measurement, and applied research. Washington DC: American Psychological Association.