مسئولیت حکومت اسلامی در امر حجاب با استناد به ادله ی امر به معروف و نهی از منکر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی

چکیده

امر به معروف و نهى از منکر دو واجب مؤکد کفایی است که در حوزه ی زندگی اجتماعی انسان تأثیری عمیق و گسترده دارد. بر این اساس، هر کس به حسب توانایی موظف است واجبات را اقامه و از وقوع محرمات جلوگیری کند. این تکلیف اختصاص به صنف خاص ندارد و همه از جمله حکومت اسلامی مورد خطاب آیات و روایات هستند. در حوزه ی حجاب این ادله می تواند بهترین دلیل بر مسئولیت حکومت اسلامی باشد. در این مقاله ضمن بررسی واژه ی معروف و منکر و تطبیق آن با موضوع مورد بحث، به شرایط و مراتب این فریضه در رابطه با حکومت اسلامی پرداخته شده که بیانگر گستره ی مسئولیت حکومت هم در حوزه ی فرهنگی و هم در حوزه ی جزایی است.

کلیدواژه‌ها


×      قرآن کریم
×      ابن خلدون، عبدالرحمن. تاریخ ابن خلدون، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چهارم.
×      ابن اخوه،محمدبن احمدبن قرشى 1376. آیین شهردارى در قرن هفتم هجرى (مَعالِمُ الْقُربَه فى اَحکامِ الحِسبه)، ترجمه­ی جعفر شعار، تهران، علمى و فرهنگى.
×      ابن بابویه، محمدبن على 1413ق.‏ من لا یحضره الفقیه،‏ محقق / مصحح: على اکبر غفارى، قم، اسلامى.
×      ابن براج قاضى طرابلسى، عبدالعزیزبن نحریر 1406ق. المهذب، قم، اسلامى.
×      ابن فارس، أحمدبن فارس 1404ق.معجم مقاییس اللغة،‏ محقق/مصحح: عبدالسلام محمد هارون، قم‏.‏
×      ابن منظور، محمدبن مکرم 1414ق.‏لسان العرب‏، محقق/مصحح: جمال الدین میردامادى، بیروت، دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر.‏
×      احمدى میانجى، على 1419ق.  مکاتیب الرسول (صلّى الله علیه و آله و سلّم‏)، قم، دار الحدیث.
×      اسدى حلى،علامه حسن­بن یوسف­بن مطهر 1420ق. تحریر الأحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، محقق: الشیخ إبراهیم بهادری، قم، مؤسسه امام صادق (ع).
×      ــــــــــــــــ. 1413ق.مختلف‌الشیعه فی أحکام الشریعه. قم، اسلامی.
×      ایازی، سید محمد علی. «نقد و بررسی ادلۀ فقهی الزام حکومتی حجاب»، حجاب مسئولیت­ها و اختیارات دولت اسلامی،ج1، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
×      ایروانی، باقر 1432ق. دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی. قم، دارالفقه.
×      بحرالعلوم (علامه)، محمدبن محمد تقى 1403ق.‏ بلغه الفقیه. تهران، منشورات مکتبه الصادق.
×      پاینده، ابوالقاسم 1382ش.‏ نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول صلى الله علیه و آله)، ‏تهران،‏ دنیاى دانش.
×      جوان آراسته، حسین. «منابع شناخت معروف و منکر»، حکومت اسلامی. سال 15، ش58، (زمستان 1389ش).
×      حر عاملى، محمدبن حسن‏ 1409ق. وسائل الشیعه. قم، مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).
×      حسینى سیستانى، سید على 1414ق. منهاج الصالحین. قم، مکتب آیه­الله العظمى السید السیستانی.
×      حلّى (محقق)، نجم الدین جعفربن حسن 1408ق.شرائع الإسلام فی مسائل الحلال و الحرام. قم، مؤسسه اسماعیلیان.
×      الحمیری، ابن هشام. 1963م. السیرة النبویة، تحقیق: محمد محیی الدین عبد الحمید، مصر،  مکتبة محمد علی صبیح وأولاده .
×      خوانسارى، سید احمد 1405ق. جامع المدارک فی شرح مختصرالنافع.قم، مؤسسه اسماعیلیان.
×      شریف الرضی، محمدبن حسین 1379ش.‏ نهج البلاغه، ترجمه­ی محمد دشتى، قم، مشهور.
×      الدیلمی، أبی یعلى حمزه­بن عبد العزیز 1414ق. المراسم العلویه فی الأحکام النبویه، تحقیق: السید محسن الحسینی الأمینی، قم، المعاونیه الثقافیه للمجمع العالمی لأهل البیت.
×      راغب اصفهانى، حسین­بن محمد 1412ق.مفردات ألفاظ القرآن، محقق/ مصحح: صفوان عدنان ‏داوودى، بیروت، دار القلم- الدار الشامیة.
×      زیبایی نژاد، محمد رضا. «نظام اسلامی و مسئله پوشش زنان»، نظام اسلامی و مسئله حجاب، قم، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، (1387ش).
×      طباطبایى، سید محمد حسین 1374. المیزان فى تفسیر القرآن. ترجمه­ی سید محمد باقر موسوى همدانى، قم، انتشارات اسلامى.
×      طوسى، محمدبن حسن 1400 (الف). النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوى. بیروت، دار الکتاب العربی.
×      ــــــــــــــــــــــ. 1411ق. مصباح المتهجد. بیروت، فقه شیعه.
×      ــــــــــــــــــــــ. 1407ق.تهذیب الأحکام، محقق و مصحح: حسن الموسوى ‏خرسان، تهران، ‏دار الکتب الإسلامیه.
×      ـــــــــــــــــــــــ. 1400(ب). الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد. تهران منشورات مکتبه جامع چهلستون.
×      طریحی، فخرالدین 1375ش. مجمع البحرین، محقق/ مصحح: احمد حسینى اشکورى، تهران‏، مرتضوى.
×      العاملی(الشهید الثانی)، زین­الدین­بن علی 1413ق. مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الاسلام. قم، مؤسسه المعارف الاسلامیه.
×      عمید زنجانی،عباسعلی 1368ش. فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر.
×      غروى نائینى، میرزا محمد حسین­بن عبد الرحیم 1424ق. تنبیه الأمه و تنزیه المله. محقق / مصحح: سید جواد ورعى، قم، دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم.
×      فراهیدى، خلیل­بن أحمد 1409ق.کتاب العین، قم‏، هجرت‏.
×      فیض کاشانى، محمد محسن 1406ق. الوافی. محقق/ مصحح: ضیاءالدین حسینى اصفهانى، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام.
×      فیومى، أحمدبن محمد 1414ق.المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر. قم‏، دار الهجرة.
×      قرائتى،‏محسن 1388ش. امر به معروف و نهى از منکر. ‏تهران، مرکز فرهنگى درسهایى از قرآن.
×      کلینى، محمدبن یعقوب 1429ق‏. کافی. قم،‏ دار الحدیث.
×      المتقی الهندی،علاالدین علی 1409ق. کنز العمال، بیروت، الرساله.
×      مصطفوى، حسن‏ 1368ش.التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.‏
×      مقدس اردبیلى، احمدبن محمد 1403ق. مجمع الفائده و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، قم، انتشارات اسلامى.
×      مکی عاملی (شهید اول)،محمدبن جمال­الدین 1417ق.الدروس الشرعیه فی فقه الإمامیه. قم، انتشارات اسلامى.
×      موسوى خویى، سید ابوالقاسم 1410ق. منهاج الصالحین، قم، مدینة العلم.
×      موسوی الخمینی، سید روح­الله 1379ش. تحریر الوسیله، قم، دار العلم.
×      ـــــــــــــــــــ.. کتاب البیع. تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
×      ____________. 1372ش. توضیح المسائل. تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و إرشاد إسلامی.
×      النجفی، شیخ محمد حسن 1362ش. جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تحقیق وتعلیق: شیخ عباس قوچانی، تهران، دار الکتب الاسلامیه.