واکاوی پدیده مادری جایگزین از منظر مادران سفارش‌دهنده و مادران جایگزین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جامعه شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

2 استاد گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

3 دانشیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات، دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

چکیده

واژه جایگزینی یا میزبانی به فرآیندی اطلاق می‌شود که در آن‌یک زن، نوزادی را برای شخص یا زوج دیگری که والدین سفارش‌دهنده، نامیده می‌شوند، حمل و به دنیا می‌آورد. هدف اصلی پژوهش حاضر، واکاوی پدیده مادری جایگزین از منظر مادران سفارش‌دهنده باروری و مادران جایگزین است. روش مورد استفاده در این مطالعه کیفی و نظریه زمینه‌ای است. مشارکت‌کنندگان از دو گروه مادران جایگزین (12 نفر) و مادران سفارش‌دهنده (10 نفر) تشکیل‌شده است. مشارکت‌کنندگان از طریق مراکز پزشکی، معرفی و سپس مورد مصاحبه قرار گرفتند. مقوله‌های محوری به‌دست‌آمده در پدیده مادری جایگزین از دید مادران سفارش‌دهنده عبارت‌اند از: مثلث خانواده، مادری و همسری، بی‌پاسخ ماندن درمان‌های قبلی، تداوم نسل و داشتن فرزند ژنتیکی، تعاملات و ارتباطات در جایگزینی، استرس و نگرانی از عدم تحویل نوزاد ، تقلیل دادن نقش جایگزین به حامل بودن، تأکید بر ژنتیک، کنترل و مدیریت بارداری، تداوم هویت مادری و ادراک خانواده کامل. مقوله هسته به‌دست‌آمده در گروه مادران سفارش‌دهنده: عبارت است از: اثبات هویت مادری. مقوله‌های محوری به‌دست‌آمده از دید مادران جایگزین در مورد پدیده مادری جایگزین عبارت‌اند از: مشکلات و نیاز مالی شدید، محدودیت اقتصادی اجتماعی، تجربه بارداری آسان، آشنایی قبلی با جایگزینی، انجام کاری بزرگ و ماندگار، خنثی‌سازی بارداری، تعاملات با مادر اصلی، تسلیم پزشک شدن، انتظارات در مسیر جایگزینی. مقوله هسته به‌دست‌آمده در گروه مادران جایگزین عبارت است از: احساس دوگانه ارزشمند بودن یا احساس پشیمانی و رها شدگی.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • باصری، علی، اصغر عسکری خانقاه، نسرین دادخواه و فریبا میراسکندری، (1399).«فرهنگ رحم اجاره‌ای در جامعه‌ی ایرانی شهر تهران»، مطالعات اجتماعی و روان‌شناختی زنان، د 8، ش 2.
  • صادقی، حمیدرضا و حکیمه ملک احمدی، (1392). «پدیدارشناسی تجربیات مادران جایگزین درزمینه­ی اجاره رحم»، مطالعات زن و خانواده، د 1، ش 2.
  • کوربین، جولیت و انسلم اشتراوس، (1390).«اصول روش تحقیق کیفی: نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها»، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

 

  • Arvidsson, A. Johnsdotter, S. & Essén, B. (2015). Views of Swedish commissioning parents relating to the exploitation discourse in using transnational surrogacy. PLoS One, 10(5).
  • Berend, Z. (2010). "Surrogate losses: understandings of pregnancy loss and assisted reproduction among surrogate mothers. Medical anthropology quarterly 24(2).
  • Ciccarelli, J. C. & Beckman, L. J. (2005). Navigating rough waters: an overview of psychological aspects of surrogacy. Journal of Social Issues, 61(1).
  • Corradi, C. (2021). Motherhood and the contradictions of feminism: Appraising claims towards emancipation in the perspective of surrogacy. Current Sociology, 69(2).
  • Crawshaw, M. et al. (2012). "The changing profile of surrogacy in the UK–Implications for national and international policy and practice. Journal of Social Welfare and Family Law 34(3).
  • Davies, M. (2017). Babies for sale? Transnational surrogacy, human rights and the politics of reproduction. Bloomsbury Publishing.
  • Fuchs, E. L. & Berenson, A. B. (2016). Screening of gestational carriers in the United States. Fertility and sterility, 106(6).
  • Hohman, M. M. and C. B. Hagan (2001). "Satisfaction with surrogate mothering: A relational model. Journal of human behavior in the social environment 4(1).
  • Kirkman, M. & Kirkman, A. (2002). Sister-to-sister gestational'surrogacy'13 years on: A narrative of parenthood. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 20(3).
  • Klock, S. C. & Covington, S. N. (2015). Results of the Minnesota Multiphasic Personality Inventory-2 among gestational surrogacy candidates. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 130(3).
  • Liamzon, G.M.A. et al.(2021), Surrogacy among Filipinos who have struggled with infertility: A discourse analysis. Journal of Pacific Rim Psychology, 2021. 15.
  • Markens, S. (2007). Surrogate motherhood and the politics of reproduction. Univ of California Press
  • Pande, A. (2014). Wombs in labor. In Wombs in Labor. Columbia University Press.
  • Pande, A. (2011). Transnational commercial surrogacy in India: gifts for global sisters? Reproductive biomedicine online, 23(5).
  • Rudrappa, S. (2015). Discounted life: The price of global surrogacy in India. NYU press.
  • Ruiz-Robledillo, N. & Moya-Albiol, L. (2016). Gestational surrogacy: Psychosocial aspects. Psychosocial Intervention, 25(3).
  • Sky, I. (2011). MOTHERHOODS, BODIES AND INEQUALITIES: AN EXPLORATION OF SURROGACY AND ITS IMPLICATIONS FOR SOCIAL WORK.
  • Tashi, S. Mehran, N. Eskandari, N. & Tehrani, T. D. (2014). Emotional experiences in surrogate mothers: A qualitative study. Iranian journal of reproductive medicine, 12(7).
  • Teman, E. (2010). Birthing a mother: The surrogate body and the pregnant self. Univ of California Press...
  • Teman, E. (2009). Embodying surrogate motherhood: pregnancy as a dyadic body-project. Body & Society, 15(3).
  • Tieu, M. M. (2009). "Altruistic surrogacy: the necessary objectification of surrogate mothers. Journal of medical ethics 35(3).
  • Toledano, S. J. & Zeiler, K. (2017). Hosting the others’ child? Relational work and embodied responsibility in altruistic surrogate motherhood. Feminist Theory, 18(2).
  • Tremellen, K. & Everingham, S. (2016). For love or money? Australian attitudes to financially compensated (commercial) surrogacy. Australian and New Zealand Journal of Obstetrics and Gynaecology, 56(6).563.
  • Tuckett, A. G. (2004). Qualitative research sampling: the very real complexities. Nurse researcher, 12(1).
  • Van den Akker, O. B. (2007). Psychosocial aspects of surrogate motherhood. Human reproduction update, 13(1).
  • Van Zyl, L. & Van Niekerk, A. (2000). Interpretations, perspectives and intentions in surrogate motherhood. Journal of medical ethics, 26(5).
  • infertility: WHO: https://www.who.int/news/item/.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار