واکاوی کیفی توانمندسازی زنان در کنترل آسیب‌های اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت‌الله بروجردی(ره)، بروجرد، ایران

3 دانشجوی دکتری گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

چکیده

تحقیق حاضر با هدف مطالعه نقش توانمندسازی زنان در کنترل آسیب­های اجتماعی و ارائه الگوی کارآمد بومی انجام‌شده است . بدین‌جهت با اتخاذ رویکرد کیفی و  با روش نظریه­ی زمینه­ای با 30 نفر از زنان شهرستان بروجرد از طریق نمونه­گیری هدفمند و با حداکثر تنوع ، مصاحبه‌های عمیق و ساختاریافته انجام‌شده است .یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد «توانمندسازی پایدار زنان» تحت تأثیر شرایط علّی (شامل همه ابعاد توانمندی)، شرایط زمینه­ای (با متغیرهای زمینه­ای فردی، متغیرهای زمینه­ای خانواده­ی پدری، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و معلولیت جسمی) و شرایط مداخله­گر (با زیرمجموعه‌های ویژگی­های روان­شناختی فرد، حمایت نهاد خانواده، تعامل با الگوی توانمند، ساختارها و فعل‌وانفعالات آن‌ها، سیاست­گذاری چندبعدی، بلندمدت، پژوهش­محور و عدالت­گرایانه در حوزه­ی زنان و وحدت سازمان­های مسئول) می­باشد و زنان در زمینه آسیب­های اجتماعی راهبرد کنترل وضعیت را اتخاذ کرده‌اند که پیامدهایی نظیر کنترل در سه سطح شامل :سطح کلان (پژوهش و نظریه­سازی، طراحی و قانون سازی)،سطح میانی (آموزش و فرهنگ­سازی، اجرا و عملیاتی سازی، ارزیابی و اصطلاح‌سازی) و سطح خرد (خود-دیگر مراقبتی و ایمن­سازی و خود توانمندی و دیگر-توانمندسازی) را در پی داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • ابوت، پاملا و کلر والاس،(1380). جامعه­شناسی زنان، ترجمه­ی منیژه منجم عراقی، تهران: نشر نی.
  • ایمان، محمدتقی، (1388). مبنای پارادایمی روش­های تحقیق کمی و کیفی در علوم انسانی. قم: حوزه و دانشگاه.
  • تاج­الدین، محمدباقر و لیلی رحمتی والا، (1393). «رسانه ملی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار (موردمطالعه: زنان سرپرست خانوار منطقه 18 تهران)»، مطالعات راهبردی زنان. د 17، ش 65.
  • حاجیلو، وحید، حبیب ولی زاده و زهرا مقیمی، (1399). «شناسایی مؤلفه­های سازمان‌دهی و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در شهرستان چالدران»، مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 89.
  • خانی، فضیله، سید حسن مطیعی ­لنگرودی و لیلا صیاد بید هندی (1391). «ارائه الگوی توانمندسازی زنان روستایی استفاده­کننده از ICT (بررسی موردی: بخش مرکزی شهرستان لاهیجان)»، توسعه روستایی، د 4، ش 1.
  • ساروخانی، باقر، (1380). درآمدی بر دایرة­المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان.
  • ستوده، هدایت الله، (1399). آسیب­شناسی اجتماعی (جامعه­شناسی انحرافات)، تهران: آوای نور.
  • عبدالهی، محمد، (1394). آسیب­های اجتماعی و روند تحول آن در ایران، تهران: آگه.
  • عنابستانی، علی­اکبر و دیگران، (1392). «نقش مشارکت در توانمندسازی اقتصادی نواحی روستایی با تأکید بر بخش کشاورزی (مطالعه موردی: دهستان ایجرود بالا، استان زنجان)»، فضای جغرافیایی، ش 44.
  • غیاثوند، احمد و حسن عماری، (1391). «ارزیابی تأثیر اجتماعی مجموعه­های فرهنگی بانوان (شهربانو) بر توانمندسازی زنان در شهر تهران»، برنامه­ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، ش 12.
  • فلاح، محمدرضا و رها پاشایی نیا،(1399). «زنان کارآفرین و ورود موفقیت­آمیز به حوزه کارآفرینی اجتماعی: ارائه یک مدل نظری»، مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 90.
  • فلیک، اووه، (1387). درآمدی بر تحقیق کیفی، ترجمه­ی هادی جلیلی. تهران: نشر نی.
  • کبیر، نایلا، (1389). «تأملی در سنجش قدرتمند شدن زنان: منابع، عاملیت، دستاوردها». ترجمه­ی فاطمه صادقی، توانمندی زنان: نقدی بر رویکردهای رایج توسعه، ترجمه­ی اعظم خاتم و دیگران، تهران: آگه.
  • کتابی، محمود، بهجت یزد خواستی و زهرا فرخی­راستابی،(1382).«توانمندسازی زنان برای مشارکت در توسعه»، زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، د 1، ش 7.
  • لانگه، سارا، (1372). معیارهایی برای تواناسازی زنان، نقش زنان در توسعه، تهران: روشنگران.
  • محمد پور، احمد، داریوش بوستانی و مهدی علیزاده ،(1391). «ارزیابی کیفی عملکرد سازمان­های بهزیستی و کمیته امداد در کاهش فقر زنان سرپرست خانوار شهر ساری»، رفاه اجتماعی، ش 46.
  • منتظر قائم، مهدی و مونا شعبان­کاسه­گر،(1394). «فضای سایبر و توانمندسازی زنان در ایران»، مطالعات رسانه­های نوین، س 1، ش 3.
  • واعظی، فهیمه، رضا اسماعیلی و اصغر محمدی،(1400).« واکاوی تجارب زیسته­ی زنان سرپرست خانوار در مواجهه با رفتارهای پرخطر مطالعه­ی زنان سرپرست خانوار شهر کرمان»، مطالعات راهبردی زنان، د 24، ش 94.
  • Abayomi, A.; Abadat, A. (2014). “The Roles of Selected NGOs in Economic Empowerment of Rural Women in Ibadanland Nigeria”. Academy of Management Journal. 39.
  • Bennett, L. (2002). Using Empowerment and Social Inclusion for Pro-poor Growth: A Theory of Social Change. Working Draft of Background Paper for the Social Development Strategy Paper. Washington DC: World Bank.
  • Beatley, T. (1995). “Planning and Sustainability: The Elements of a New (Improved) Paradigm”. Planning Literature. 9(4).
  • Dahal, S. (2013). “Power, Empowerment and Community radio: Media by and For Women in Nepal”. Women's Studies International Forum. 5.
  • Elsheikh, S.; S. Elamin (2013).“The Economic Empowerment of Urban Women in Sudan: Empirical Analysis”. American Academy of Business. 19(1).
  • Farrukh, N.; N. Akhtar (2014). “Perceptions of Education Women about the Role of Media in Women Empowerment”. European Scientific Journal.
  • Garikipati, S. (2012). “Microcredit and Women's Empowerment: Through the Lens of Time‐Use Data from Rural India”. Development and Change. 43(3).
  • Huis, M.A. et al. (2017). “A Three-Dimensional Model of Women’s Empowerment: Implications in the Field of Microfinance and Future Directions”. Frontiers in Psychology. 8.
  • Mahmud, S.; N.M. Shah & S. Becker. (2012). “Measurement of women’s empowerment in rural Bangladesh”. World Development. 40(3).
  • Mayoux, L. (2005). “Women’s empowerment through sustainable microfinance: Rethinking ‘Best Practice”. Online at:http://lib.icimod.org/record/12082/files/3849.pdf.
  • Sargent, L.T. (1999). Contemporary Political Ideologies. Philadelphia: Fort Worth.
  • Sharaunga, S.; M. Mudhara, & A. Bogale, (2016). “Effects of ‘women empowerment’on household food security in rural KwaZuluNatal province”. Development Policy. 34(2).
  • UN Women Headquarters. (2022). Women’s Empowerment Principles: Equality Means Business. United Nations Entity for Gender Equality and the Empowerment of Women (UN Women).
  • Valerie, B. (1999). Feminist Debates. London: Macmillan.
  • Verma, S. (2016). “Gender, Agriculture and Sustainable Development in India: Women's Marginalization or Empowerment”. Third ISA Forum of Sociology. (July 10-14, 2016). Isaconf.
  • World Commissionon Environment and Development (WCED). (1987). Our Common Future.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار