تعارضات و همسویی ها در ساخت مجالس مذهبی زنانه شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مطالعات زنان دانشگاه علامه طباطبائی،دانشکده علوم اجتماعی،تهران، ایران.

2 دانشجوی دکترای دانشگاه علامه طباطبائی،دانشکده علوم اجتماعی،تهران، ایران.

3 دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

4 استادیار گروه مطالعات فرهنگی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش در صدد ارائه تعریفی جامع از تعارضات و همسویی­ هایی است که در پی انگیزه­ های متفاوت حضور زنان در مجالس مذهبی زنانه رخ می­ دهد. در این راستا تلاش شد با بهره ­گیری از رویکرد پدیدارشناختی، تضادها و همسویی­ های شکل گرفته در مجالس مذهبی زنانه شهر تهران نشان داده شود. حجم نمونه در پژوهش حاضر 30 نفر از زنان تهرانی واجد شرایط لازم برای مشارکت در پژوهش بودند که با روش نمونه­ گیری هدفمند انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ­ساختاریافته و استخراج و تجزیه و تحلیل داده ­ها نیز با استفاده از روش تحلیل تماتیک انجام شد. در نهایت بر اساس یافته­ های پژوهش دو مقوله­ ی اصلی هویت ­یابی جنسیتی و مقام­یابی و تخصیص هویت اجتماعی استخراج شد. نتایج نشان داد که عنصر هویت­ یابی جنسیتی با تعارض بیشتر و همسویی کمتر و تخصیص هویت اجتماعی و منزلت اجتماعی با همسویی بیشتر و تعارض کمتر از طریق ایجاد نقاط اتفاق در سه ساحت جنسیت، حوزه عمومی و امر مذهبی در ساخت مجلس مذهبی زنانه به ایفای نقش می­ پردازند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • بودن، ریمون،(1389). مطالعاتی در آثار جامعه­شناسان کلاسیک 2، ترجمه باقر پرهام، تهران: نشر مرکز، چاپ دوم.
  • بهمن‌زاده، مینا ،(1393).«تحلیل مردم‌شناختی مجالس مذهبی زنانه (مورد مطالعه: محله جنت‌آباد جنوبی)»، پایان‌نامه کارشناس ارشد مردم‌شناسی، استاد راهنما محمدهمایون سپهر، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه آزاده اسلامی واحد تهران مرکز.
  • رضوی­زاده، ندا ،(1384).«امر زنانه؛ از حاشیه به متن»، سایت معاونت امور زنان و خانواده­ی ریاست جمهوری: http://women.gov.ir/fa/news/3616.
  • رنجبر، محمود و همکاران،(1395).«تحلیل جامعه­شناختی نفثه­المصدور بر اساس نظریه کنش متقابل نمادین»، جامعه­شناسی تاریخی، د 8، ش 2.
  • سلیمانی، مستانه و مهناز امیرپور،(1397).«بررسی رویکرد جامعه شناختی تاثیر شرکت زنان در هیات های مذهبی بر سبک زندگی آنها»، همایش ملی آسیب های اجتماعی و روانشناختی.
  • شالچی، وحید، (1392).«عطش منزلت در جامعة ایرانی»، مجلة جامعه­شناسی ایران، د 14، ش 2.
  • شهرستانی، سیدصالح ، (1382).اشکواره کربلا، چاپ اول، قم: نشر قیام.
  • عبدالرحمانی، رضا و حسین­علی سهرابی،(1399).«آسیب­شناسی ارتباطات بین سازمانی متولیان حجاب و عفاف(سازمان ناجا، شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)»، مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 90.
  • غیور باغبانی، سیده زینب،(1393).«بررسی عوامل موثر در ظهور ارزش های فرهنگی جدید در مراسم مذهبی زنان در مشهد»، اولین کنگره ملی تفکر و پژوهش دینی.
  • فیروزجائیان، علی­اصغر و فتح­اله گرامی،(1393).«بررسی رابطه­ی بین سرمایه­ی فرهنگی و منزلت اجتماعی دبیران (مطالعة موردی: دبیران مدارس متوسطة شهر خلخال)»، مطالعات علوم اجتماعی ایران، س 11، ش 41.
  • کرمی­قهی، محمدتقی و شهربانو پاپی­نژاد ، (1391).«زمینه­های اجتماعی - فرهنگی تک­زیستی دختران»، فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده، س 7، ش 21 .
  • گیدنز، آنتونی،(1397). ساخت جامعه، ترجمه اکبر احمدی، تهران: نشر علم، چاپ دوم.
  • متیوز، اریک،(1395). فلسفه فرانسه در قرن بیستم، ترجمه محسن حکیمی، تهران: انتشارات ققنوس، چاپ سوم.
  • مستوفی، عبدالله،(1398). شرح زندگانی من (تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه)، تهران: نشر زوار.
  • میریام، شاران بی. و الیزابت جی. تیسدل،(1398). پژوهش کیفی راهنمای طراحی و کاربست، ترجمه­ی علیرضا کیامنش و مریم دانای طوس، تهران: سمت.
  • میرحسینی، زهرا ، زهرا بوربور ، مرضیه صمصامی، نیره احمدی و زینب اختری ،(1398).« چالش­های زندگی روزمره زنان حاشیه­نشین شهر تهران »، مطالعات راهبردی زنان،د 23، ش 89 .
  • یعقوبی چوبری، علی،(1396).«زبان استعاری و بینش جامعه­شناختی اروینگ گافمن»، مطالعات جامعه­شناختی، د 24، ش1 .
  • Goffman, E. (1956), the presentation of self in everyday life, university of Edinburgh, social science research center, 39 George square, Edinburgh 8, monograph No.2.
  • Kaser, K. (2008), Patriarchy after Patriarchy: gender relations in Turkey and in the Balkans, Lit Verlag GmbH & Co. KG Wien.
  • Kuipers, G. & et al (2017), Gender models: changing representations and intersecting roles in Dutch and Italian fashion magazines, 1982–2011, Journal of Gender Studies, 26:6.
  • Moran, D. (2017),”the phenomenology of the social world: Husserl on Mitsein as Ineiandersein and Fureinandersein”, Metodo, Vol. 5, n.1.