< p>خانواده، قدیمی‌ترین و مهم‌ترین گروه اجتماعی، واحد بنیادین جامعه و کانون اصلی رشد و تعالی انسان است. زن و مرد بر اساس قواعد حقوقی و با رعایت احکام اخلاقی این نهاد را تشکیل می‌دهند. یکی از ارکان اصلی خانواده را زن تشکیل می‌دهد. حقوق و مسئولیتهای فردی و اجتماعی زنان به عنوان مهم‌ترین بخش نظام حقوقی زن، از جمله موضوعات پر چالش و مورد بحث بوده است. حقوق فردی زن در وسیع‌ترین تعبیر به آزادی‌ها، توانایی‌ها ، مصونیت‌ها و مطالباتی گفته می‌شود که جامعه آن را برای رشد و اعتلای فرد ضروری می‌داند. علاوه بر این در نظام حقوقی اسلام به شخصیت و جایگاه زن و نقش‌های وی در زندگی فردی و اجتماعی توجه خاصی صورت گرفته است. پژوهش حاضر تلاش می‌کند ضمن بیان مبانی و دلایل آزادی و محدودیت، وضعیت و میزان محدودیت‌ها و آزادیهای زن در عرصه‌های مختلف عبادی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و... پیش و پس از ازدواج مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت و مشخص شد که از یک سو، در بسیاری از موارد تفاوتی در وضعیت و میزان آزادی و محدودیتهای زن پیش و پس از ازدواج ندارد و از سوی دیگر تحت شرایطی، راهکاری شرعی و قانون برای کاهش یا حذف محدودیتهای احتمالی و تضمین آزادی عمل و اختیار زن پس از ازدواج پیش‌بینی شده است.
دهخدا، علی‌اکبر، 1352. لغت نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران.
دورانت، ویل، 1335. تاریخ فلسفه ویل دورانت، تهران: کتابخانه دانش.
رحمانی، مهدی، حمید ابهری و علی اکبر ایزدیفر، 1396. «بررسی حقوقی اثر نشوز زوجه در تحقق وکالت وی در ازدواج مجدد زوج»، مطالعات راهبردی زنان، دوره نوزدهم، ش 76.
)