تاثیر ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی بر رفتار باروری زنان مناطق شهری استان بوشهر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جمعیت شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

این مقاله به بررسی تأثیر ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی بر رفتار باروری زنان پرداخته است. در این راستا 600 زن حداقل یکبار ازدواج کرده در نقاط شهری استان بوشهر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند­مرحله‌ای انتخاب شدند و برای اندازه‌گیری ویژگی‌های شبکه‌های اجتماعی از تلفیق رویکرد مبتنی­بر نام و رویکرد مبادله استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد با افزایش میزان ارتباطات اعضای شبکه- با کنترل متغیرهای سن، تحصیلات، سن ازدواج و وضعیت اشتغال- باروری زنان مورد مطالعه افزایش می­یابد. همچنین افزایش فاصله زمانی بین اعضای شبکه و افزایش سهم حضور دوستان و همکاران تأثیر منفی بر رفتار باروری زنان  و افزایش سهم حضور خانواده هسته‌ای تأثیر مثبت بر باروری زنان دارد. با توجه به تغییراتی که در جامعه جدید در زمینه شبکه‌های اجتماعی در حال وقوع است، فرهنگ‌سازی و آگاهی‌بخشی در جهت حفظ پیوندهای اجتماعی مستحکم و پایدار بین اعضای شبکه‌های اجتماعی تأثیر تعیین کننده بر رفتار باروری دارد.

کلیدواژه‌ها


  • ×         پرنده، پریوش (١٣٧٢). "بررسی تفاوت­های استانی در باروری اقوام." فصلنامه جمعیت، د ٥، ش 6 .

    ×         حسینی، حاتم و میلاد بگی (1391). "استقلال زنان و کنش باروری در میان زنان کرد شهر مهاباد." زن در توسعه و سیاست، د 10، ش 4.

    ×         سعدی­پور، اسماعیل (1393). روش­های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی، تهران: دوران.

    ×         شولتز، دوران پی و الن شولتز (1392). نظریه­های شخصیت، (ترجمه یحیی سید محمدی)، تهران: ویرایش.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و احمد دراهکی(1396). "تاثیر سنخ‌های متفاوت شبکه‌های اجتماعی بر قصد باروری: مطالعه زنان حداقل یکبار ازدواج کرده مناطق شهری استان بوشهر"، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، ش 23.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و حاتم حسینی (١٣٨٦). "قومیـت و بـاروری: آزمـون فرضـیه­هـای رقیـب بـرای تبیـین تفاوت­های قومی باروری در شهرستان ارومیه." نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، ش4.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و حسینی چاوشی، میمنت (1392). "تحولات باروری در ایران در چهار دهه اخیر: کاربرد و ارزیابی روش فرزندان خود در برآورد باروری با استفاده از داده­های سرشماری 1365، 1375، 1385 و 1390"، پژوهشکده آمار، مرکز آمار ایران: تهران.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و زهره خواجه صالحی (1392). "سنجش تأثیر استقلال، مشارکت اجتماعی و تحصیلات زنان بر تمایل به فرزندآوری (مطالعه موردی شهر سیرجان)." زن در توسعه و سیاست، د11 ،ش 1.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و سعید خانی (1393) . "ناامنی اقتصادی و باروری: مطالعه موردی زنان دارای همسر شهرستان سنندج." نامه انجمن جمعیت شناسی ایران، د. 9، ش. 17.

    ×         عباسی شوازی، محمد جلال و عباس عسکری ندوشن (1384). "تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران: مطالعه موردی در استان یزد." جامعه شناسی هنر و ادبیات (نامه علوم اجتماعی سابق)، دور 11، ش 3.

    ×     عباسی شوازی، محمد جلال و ملیحه علی ماندگاری (1389). "بررسی ابعاد استقلال زنان بر رفتار باروری." زن در توسعه و سیاست،د8، ش 1.

    ×         عباسی شوازی، محمدجلال و رسول صادقی (١٣٨٥). "قومیت و باروری: تحلیل رفتار باروری گروه­های قومی در ایران." نامه علوم اجتماعی، ش 29.

    ×         عینی زیناب، حسن و فریده شمس قهفرخی (1391). "تاثیر تمپو (زمان­بندی فرزندان) بر میزان باروری کل در ایران." نامه انجمن جمعیت­شناسی، د 7، ش13.

    ×          محسن آبادی آبادی، بتول (1394). «تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر رفتارها و نیات باروری زنان متاهل 35-18 سال شهر تهران"، پایانامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران: دانشکده علوم اجتماعی.

    ×         مرکز آمار ایران (1395). نتایج تفصیلی سرشماری­های عمومی نفوس و مسکن 1375،1385،1390 و 1395.

    ×         مرکز بهداشت و درمان استان بوشهر (1395). نتایج باروری به تفکیک شهرستان­های استان بوشهر 1394.

    ×         معینـی، سیدرضـا و علــی پایــدارفر (١٣٧٦).«رونـد تکـوینی شـاخص نـوگرایی و سـنجش آن بـا نسـبت بـاروری.»  فصلنامه جمعیت، دوره  19، ش20.

     

    • Ø Abbasi-Shavazi, MJ., McDonald P. and Hosseini-Chavoshi, M. (2009). The FertilityTransition in Iran: Revolution and Reproduction, New York: Springer.
    • Ø Asch, S.E. (1955). "Opinions and Social Pressure." Scientific American,19(5).
    • Ø Balbo, N. and Barban, N. (2014). "Does Fertility Behavior Spread Among Friends?" American Sociological Review,79.
    • Ø Balbo, N. and Mills, M. (2012). "The Influence of the Family Network on the Realization of  Fertility  Intentions." Vienna Yearbook of Population Research,9.
    • Ø Balbo, N., Barban, N., and Mills, M. (2013). "Friend and Peer Effects on Entry into Marriage and Parenthood: A Multiprocess Approach." Milan: Carlo F. Dondena Centre for Research on Social Dynamics (Working Papers, No. 56).
    • Ø Bandura, A. (1962). Social Learning through Imitation, In: Jones, M.R. (ed.): Nebraska Symposium on Motivation. Lincoln: University of Nebraska Press.
    • Ø Bandura, A. (1977). Social learning theory, Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
    • Ø Bernardi, L. (2003). "Channels of Social Influence on Reproduction." Population Research and Policy Review,22(5-6).
    • Ø Bernardi, L. and Klarner, A. (2014). "Social Networks and Fertility." Demographic Research, 30(22).
    • Ø Bernardi, L. and White, R.G. (2010). Close Kin Influences on Fertility Behavior. In: Kohli, M. and Heady, P. (eds.). Family, Kinship and State in Contemporary Europe, Frankfurt am Main: Campus.
    • Ø Bongaarts, J. and Watkins, S.C. (1996). "Social interactions and contemporary fertility transitions." Population and Development Review,22.
    • Ø Burt, R.S. and Janicik, G.A. (1996). Social Contagion and Social Structure, In: Iacobucci, D. (ed.). Networks in Marketing.
    • Ø Coleman, J.S. (1988). "Social  Capital in the Creation of Human Capital." The American Journal of Sociology,94.
    • Ø Erfani A. and McQuillan K. (2008). "Rapid fertility decline in Iran: Analysis of intermediate variables." Journal of Biosocial Sciences 40(3).
    • Ø Erfari, A. (2005). Shifts in social development and fertility decline in Iran: A cluster analysis of provinces, 1986-1996, Discussion Paper no. 05-1, Population Studies Centre, University of Western Ontario.
    • Ø Festinger, L., Schachter, S., Back, K., Bauer, C., and Woods, R. (1950). Social Pressures in Informal Groups: A Study of Human Factors in Housing,New York: Harper.
    • Ø Friedman, D., Hechter, M., and Kanazawa, S. (1994). "A theory of the Value of Children." Demography,31.
    • Ø Granovetter, M.S. (1985). "Economic Action and Social Structure: the Problem of Embeddedness." American Journal of Sociology,91(3)
    • Ø Keim, S. (2011). "Social networks and family formation processes. Young adults' decision making about parenthood". Wiesbaden: VS-Verlag.
    • Ø Khadivzadeh, T., Latifnejad Roudsari, R., Bahrami, M., Taghipour, A., and Abbasi Shavazi, M.J.  (2013). "The influence of social network on couple’s intention to have the first child". Iran J Reprod med, 11(3).
    • Ø Kohler, H. P. (2001). Fertility and Social Interaction. An Economic Perspective, Oxford: Oxford University Press.
    • Ø Liefbroer, A.C and Billari F.C. (2010). "Bringing norms back in: A theoretical and empirical discussion of their importance for understanding demographic behavior". Population, Space and Place, 16(4).
    • Ø Lois, D. (2016). "Types of Social network and the transition to parenthood." Demographic Research, 34(23).
    • Ø Lyngstad, T.H. and Prskawetz, A. (2010). "Do siblings’ Fertility Decisions Influence Each Other?" Demography,47(4).
    • Ø Marsden, P. V. (1988). "Network Data and Measurement." Annual Review of Sociology, 16.
    • Ø Miller, N.A. and Dollard, J. (1941). Social Learning and Imitation, New Haven: Yale University Press.
    • Ø Neugarten, B.L. (1979). "Time, age and the life cycle." American Journal of Psychiatry.
      • Ø Poston, D. L., Jr. (2002). The Statistical Modeling of the Fertility of Chinese Women. "Journal of Modern Applied Statistical Methods", 1(2(.
    • Ø Prell, C. (2012). Social Network Analysis. History, Theory and Methodology, London: SAGE.
    • Ø Rossier, C. and Bernardi, L. (2009). "Social Interaction Effects on Fertility: Intentions and Behaviors." European Journal of Population,25(4).
    • Ø Wasserman, S. and Faust, K. (2009). Social Network Analysis, Methods and Applications, Cambridge: Cambridge University Press.
    • Ø Wellman, B. (1979). "The community question: the intimate networks of East Yorkers." American Journal of Sociology,84.