درک و تفسیر زنان شهر ایلام از اقدام به خوددرمانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

2 استادیار گروه جامعه شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام،ایلام، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشدمطالعات فرهنگی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر، دستیابی به درک و تفسیر زنان از پدیده‌ی خوددرمانی است. این پژوهش، با روش پدیدارشناسی تفسیری انجام شده است. جامعه‌ی آماری آن زنان شهر ایلام در سال 1399 است که تعداد 26 نفر از آنها به‌عنوان نمونه‌ی تحقیق با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند با معیار اشباع نظری انتخاب‌شده‌اند. ابزار گردآوری داده­ها مصاحبه‌ی نیمه­ ساخت‌یافته و روش تحلیل داده‌ها روش اسمیت و همکاران (2009) است. برای اعتباریابی از معیار مقبولیت و باورپذیری استفاده شد و اطمینان‌پذیری از طریق روش ممیزی توسط متخصصان محقق شد. برای مقوله‌بندی، تحلیل و تفسیر داده‌ها از تکنیک ‏«زاویه‌بندی نظری دنزین» استفاده شد. یافته‌ها حاکی است، زنان موردمطالعه تنگناهای معیشتی، ساده‌انگاری درمان، بی‌عدالتی در فضاهای درمانی و وجود زمینه‌های فرهنگی – اجتماعی خوددرمانی را برای توجیه رفتار خویش بیان می‌کنند. درنتیجه، زنان موردمطالعه به دلیل نا آگاهی از پیامدهای خوددرمانی، برای رهایی از رنج درد، راحت‌ترین، سریع‌ترین و اقتصادی‌ترین روش را برمی‌گزینند. به‌طورکلی خوددرمانی محصول ‏هم‌آیندی مواجهه‌ی ‏سوگیرانه با ‏کادر پزشکی از سویی و تجربه‌ی مواجهه‌ی ‏غیرحرفه‌ای ‏پزشکان از سویی دیگر در یک بستر فرهنگی است. ‏
 
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • پورترکارانی، فاطمه، اشرف دیرکوندمقدم، عبدالحسین پور نجف و زینب غضنفری،(1394).« بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد زنان باردار مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر ایلام در رابطه با خوددرمانی»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی ایلام ، د 23، ش 7.
  • پور رضا، ابوالقاسم،علی خلفی، اکبر قیاسی، مجاهد فرخ و محمد نور محمدی،(1391).«بررسی شیوع خوددرمانی و عوامل مرتبط با آن در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران»، اپیدمیولوژی ایران، د 8، ش 4.
  • پیرزاده، آسیه و غلامرضا شریفی­راد،(1390). «آگاهی و عملکرد زنان نسبت به خوددرمانی با دارو بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی»، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، د 13، ش 4.
  • پیکار، زینب و اصغر محمدی،(1398).« بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر خوددرمانی و مصرف خودسرانه دارو در شهرکرد» ، جامعه‌شناسی مسائل اجتماعی ایران، د8، ش 1.
  • تاجیک، رضا، محسن شمسی و ابوالفضل محمدبیگی،(1387).«بررسی شیوع خوددرمانی و برخی از عوامل مؤثر بر آن در زنان شهر اراک» ، مجله علمی دانشکده پرستاری و مامایی همدان، د 16، ش 1.
  • حسین یزدی، مریم و ابراهیم فیاض،(1400).«مطالعه­ی تجربه­ی زیسته‌ی روابط زمانی و مکانی زنان سالمند در بستر زندگی روزمره‌شان»، مطالعات راهبردی زنان، د 23، ش 92.
  • رضایی­جابری، صدیقه، لاله حسنی و شکرالله محسنی،(1395).«شیوع خوددرمانی و عوامل مؤثر بر آن در زنان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر بندرعباس» ، مجله سازمان نظام پزشکی، د 34، ش 1.
  • طاهرگورابی، رویا کیانی و زهرا و میترا مودی،(1395).«بررسی اپیدمیولوژیک خوددرمانی و عوامل مرتبط با آن در بین مراجعه‌کنندگان به داروخانه­های سطح شهر بیرجند» ، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، د 23، ش 2.
  • کرانی، طاهره، طاهره اشک­تراب، علی درویش پورکاخکی، سوده شهسواری، رقیه اسماعیلی،(1393). «بررسی وضعیت خوددرمانی و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر کرمانشاه»، پرستاری سالمندان، د 3، ش 1.
  • کرسول، جان. دبلیو،(1391). پویش کیفی و طرح پژوهش، ترجمه­ی حسن دانایی‌فرد و حسین کاظمی، تهران: صفار.
  • کریمی، محمود، علیرضا حیدرنیا وفضل الله غفرانی­پور،(1390).«عوامل مؤثر بر مصرف خودسرانه داروها در سالمندان تحت پوشش مراکز شهری زرندیه»، مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، د 14، ش 5.
  • نجفی­پور، رؤیا، فرزانه شیشه­بر، حسن احمدی­نیا، محسن رضاییان،(1397).«بررسی فراوانی خوددرمانی در دانشجویان پزشکی مشغول به تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان»، مجله علوم پزشکی رفسنجان، د 17، ش 4.
  • Aziz, M. M. I, Masood. M, Yousaf. H, Saleem. D, Ye. & Y, Fang. (2018). "Pattern of medication selling and self-medication practices: A study from Punjab", Pakistan, Journal PLoS ONE 13(3).
  • Barkan, S. E. (2017) Health, illness, and society: an introduction to medical sociology, Rowman & Littlefield.
  • Lokeesan, V. & L, Laavanya. (2019) "Self-Medication Practices among Undergraduate Nursing Students”, International Journal of Pharma Research and Health Sciences;7 (1).
  • Lutz, B. H., L. A, Miranda. M. P. T, Silveira. T. S, Dal Pizzol. S. S, Mengue. & et all (2020) " Medication Use among Pregnant Women from the 2015 Pelotas (Brazil) Birth Cohort Study”, International Journal of Environmental Research and Public Health,17(98).
  • McKinlay, J. B. (2013) A Case for Refocusing Upstream: The Political Economy of illness. 583–596 in Conrad, P. (2013) The Sociology of Health & Illness, NY: Worth Publishers.
  • Nusair, M. B. & S, Al-Azzam. & H, Alhamad. & Y, Momani. (2020) " The prevalence and patterns of self-medication with antibiotics in Jordan: A community-based study”, international journal of clinical practice.
  • Pescosolido, Bernice, (1992). " Beyond Rational Choice: The Social Dynamics of How People Seek Help”, American Journal of Sociology, 97.
  • Pescosolido, Bernice A. (2011). Taking ‘The Promise’ Seriously: Medical Sociology’s Role in Health, Illness and Healing in a Time of Social Change. 3–20 in Pescosolido, B. A. Martin, J.K. McLeod, J.D. and Rogers, A. (2011) Handbook of the Sociology of Health, Illness, and Healing: A Blueprint for the 21st Century, edited by. New York, NY.
  • Pfaffenbach, G. S, Tourinho. & F, Bucaretchi. (2010). " Self-medication among children and adolescents" . Current drug safety, 5(4).
  • Smith, J. A. P, Flowers. And M, Larkin. (2009). Interpretative Phenomenological Analysis, Theory, Method and Research, SAGE Publications Ltd.
  • Stolley, K. S. (2005). The basics of sociology, Greenwood Press.
  • Tuha, A. G, Faris. S. A, Mohammed. & M. Y, Gobezie. (2020). Self-Medication and Associated Factors Among Pregnant Women Attending Antenatal Care at Kemisie General Hospital, North East Ethiopia, Patient Preference and Adherence,14.
  • Weiss G. L. & E, Lonnquist. (2015). The Sociology of Health, Healing and Illness, Mary Baldwin College, Eighth edition.
  • WHO (1998): The Role of the pharmacist in self-care and self-medication: report of the 4th.