پیامدهای تأخیر فرزندآوری در شهر اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیا م نور

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور

چکیده

وقتی زنان تولد اولین فرزند خود را به تاخیر اندازند و سن فرزندآوری در رتبه اول بالا رود، به خاطر کاهش طول دوره بارداری و خطرات بارداری در سنین بالاتر، میزان‌های باروری کاهش پیدا می‌کنند. اگر چه مطالعات بسیاری دلایل تعویق فرزندآوری را مورد بررسی قرار دادند اما مطالعات اندکی پیامدهای این الگوی فرزندآوری در زنان را بررسی کردند. مطالعة حاضر پژوهشی کیفی است که با هدف مطالعه پیامدهای تعویق فرزندآوری در زنان ایرانی صورت گرفته است. در این راستا با مصاحبة عمیق به مطالعة پیامدهای تعویق فرزندآوری در 30 زن متاهل در شهر اهواز پرداخته‌ایم. بر اساس نتایج بدست آمده می‌توان گفت که تاخیر در فرزندآوری به عنوان یکی از الگوهای جدید باروری جامعه ما همانند تصمیم به باروری اگر چه در سطح خرد و بین زوجین صورت می‌گیرد، اما از طرفی هم متاثر از بسترهای خرد و کلان جامعه می‌باشد. بر این اساس و با توجه به تجزیه و تحلیل مصاحبه‌های عمیق انجام شده پیامدهای تعویق فرزندآوری را می‌توان در سه مقوله عمده میانجی دست‌یابی به اهداف، اختلال در روابط میان/بین نسلی و اختلال در روند باروری و فرزندآوری طبیعی دسته‌بندی کرد.

کلیدواژه‌ها


  • ×  برومند‌زاده، محمدرضا و علی­یار احمدی، 1394. «اثر زمانبندی موالید و سطح تعدیل شده باروری در ایران»، نامه انجمن جمعیت­شناسی ایران، س 10، ش 19.

    ×  ترابی، فاطمه، 1389. «نقش ناهمگونی مشاهده‌نشده در تحلیل‌های پیشینه واقعه: کاربرد در تحلیل رفتار باروری زنان در ایران»، نامه انجمن جمعیت­شناسی، ش 10.

    ×  جوادی یگانه، محمدرضا، 1387. « رویکرد جامعه­شناسانه نظریه انتخاب عقلانی»، راهبرد فرهنگ، ش 3.

    ×  حسینی چاوشی، میمنت، محمدجلال عباسی‌شوازی و حجیه بی­بیرازقی‌نصرآباد، 1395. تحولات باروری و بهداشت باروری در ایران: بررسی تحولات و وضعیت جمعیت در جمهوری اسلامی ایران، تهران: موسسه مطالعات و مدیریت جامع و  تخصصی جمعیت کشور.

    ×  خدیوزاده، طلعت، الهام ارغوانی و محمدتقی شاکری، 1393. «نگرش به مشوق‌های دولتی درخصوص فرزندآوری و ارتباط آن با ترجیحات باروری در زوجین مراجعه‌کننده به مراکز بهداشت دارای مرکز مشاوره پیش از ازدواج در شهر مشهد»، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، س 21، ش 1.

    ×  خلج آبادی فراهانی، فریده، حسن سرائی، 1395. «واکاوی شرایط زمینه­ساز قصد و رفتار تک فرزندی در تهران»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، س18، ش 71.

    ×  رازقی‌نصرآباد، حجیه بی­بی، زینب حسینی و محمدتقی شیخی، 1395. «تجربه زیسته زنان شهر شهریار از تک‌فرزندی با تأکید بر چرایی و پیامدهای آن»، نامه انجمن جمعیت­شناسی ایران، س 11، ش 22.

    ×  رازقی‌نصرآباد، حجیه‌بی­بی، محمدجلال عباسی‌شوازی و میمنت حسینی‌چاوشی، 1393. «پدیدارشناسی زمان تولد اولین فرزند در بین زنان در تهران»، مطالعات راهبردی زنان، س 16، ش 63.

    ×  رشیدیان، آرش، 1389. مطالعه شاخص­های چندگانه سلامت و جمعیت در ایران، تهران: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ، معاونت بهداشت.

    ×  عباسی شوازی، محمدجلال و حجیه بی‌بی رازقی‌نصرآباد، 1389.  «الگوها وعوامل مؤثر بر فاصله ازدواج تا اولین تولد در ایران»، نامه انجمن جمعیت­شناسی، ش 9.

    ×  عباسی‌شوازی، محمدجلال، میمنت حسینی‌چاووشی، 1391. «تحولات و سیاست­های اخیر جمعیتی در ایران: ضرورت تدوین سند جامع جمعیت»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، س 7، ش 13.

    ×  عینی‌زیناب، حسن، فریده شمس‌قهفرخی، 1391. «تأثیر تمپو بر میزان باروری کل در ایران»، نامه انجمن جمعیت‌شناسی، س 7، ش 13.

    ×  قائدی، محمدرضا، علیرضا گلشنی، 1395. «روش تحلیل محتوا، از کمی‌گرایی تا کیفی‌گرایی»، روش­ها و مدل­های روانشناختی، س 7، ش 23.

    ×  مرکز آمار ایران، 1390 و 1395. نتایج تفصیلی سرشماری کل کشور، تهران: مرکز آمار ایران.

    • Ø Andersson, Gunnar,  Marit Rønsen, Lisbeth B. Knudsen, Trude Lappegård, Gerda Neyer, Kari Skrede, Kathrin Teschner, Andres Vikat, 2008."Cohort fertility patterns in the Nordic countries",Max Planck Institute for Demographic Research, Rostock, Germany: MPIDR Working Papers.
    • Ø Abbasi-Shavazi, M. J., McDonald, P. & M. Hosseini Chavoshi. 2009a, "The Fertility Transition in Iran: Revelution and Reproduction", Springer.
    • Ø Bongaarts, John and Griffith Feeney, 1998. "On the Quantum and Tempo of Fertility", Population and Development Review.24.
    • Ø Bongaarts, J. 2002. " The End of the Fertility Transition in the Developed World"population and development review,28. 
    • Ø Bouyer, Jean, Joël Coste, Taraneh Shojaei, Jean-Luc Pouly, Hervé Fernandez, Laurent Gerbaud, Nadine Job-Spira,  2003. "Riskfactors for ectopic pregnancies: a comprehensive analysis based on a largecase–control, population-based study in France", American Journal of Epidemiology, V 157, I3.
    • Ø Conger, RD,JA McCarty,RK Yang,BB Lahey,JP Kropp, 1984."Perception of child, child-reaning values, and emotional distress as mediating Links between environmental stressors and observed maternal behavior",Child Dev, 55.
    • Ø Fergusson, DM, LJ Woodward, 1999. "Maternal age and educational and Psychological outcomes in early adulthood." J Child psycho psychiatry, 43.
    • Ø Heuvel,Audrey Vanden, 1988. The timing of parenthood and intergenerational relations",Journal of Marriage and Family, Vol. 50, No. 2
    • Ø Schmidt,L, T. Sobotka, J.G. Bentzen, A. Nyboe Andersen, 2012." Demographic and medicalconsequences of the postponement of parenthood". Human Reproduction Update, Vol.18, No.1.
    • Ø Larsen U, Yan S, 2000."the age pattern of fecundability: an analysis of French Canadian and Hutterite birth histories",Social Biology, 47.
    • Ø Leridon H, 2008. "A new estimate of permanent sterility by age: sterility defined as theinability to conceive", Popul Stud, 62.
    • Ø Maxwell, J.A. 1996. " Qualitative research design: An interactive approach. Thousand Oaks, CA: Sage.
    • Ø Miller AR, 2009. "The effects of motherhood timing on career path", J Popul Econ.24.
    • Ø Morse, J.M. 1994. "Designing funded qualitative research", In N.K. Denzin and Y. S. Lincon (eds). Handbook of qualitative research . Thousand Oaks, CA: Sage. Pp220-235.
    • Ø Pollock, JI, 1996. "Mature maternity: long term associations in first children born to oldermothers in 1970 in the UK", J Epidemiol Community Health, 50.
    • Ø Rossi, AS, 1980. "Aging and parenthood in the middle years" PB Baltes, G Brim (Eds), LifeSpan Development and Behavior, New York: Academic Press.
    • Ø Tabor, A, 1988.Genetic Amniocentesis. Indications and Risks, Copenhagen: Laegeforeningens Forlag.
    • Ø Van Balen, F, JEE Verdurmen, E Ketting, 1997. "Age: the desire to have a child and cumulative pregnancy rate", Hum Reprod, 12.